03.12.2024

Միջին դպրոց

«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր

Այլընտրանքային պատմություն. Զինախաղեր

Ասպետները հաճախ էին ներգրավվում փորձնական մարտերում՝ պատերազմին պատրաստ լինելու համր: Շատերն էին սիրում դիտել ասպետների մարտերը: Զինախաղերը շուտով վերածվեցին շքեղ տոնախմբությունների, և հանդիաստեսները նույնիսկ գալիս էին հեռվից:Բացի փորձնական մարտերից՝ ասպետները նաև ձի հեծած մենամարտում էին նիզակներով և հետիոտն կռվում էին թրերով:

Զինախաղերին հիմնականում մասնակցում էին ասպետները, պատանիները և երիտասարդները: Նրանք սովորաբար երկրի ազդեցիկ ընտանքիների անդամներն էին: Ընհանուր մարտախաղերին մասնակցում էին զինվորներ: Զինախաղերին ներկա էր լինում թագավորը կամ նրա բարձրաստիճան ազնվականերից մեկը: Բացի մարտական վարժանքներից՝ զինախաղերի ժամանակ մարդիկ ցույց էին  տալիս, թե որքան հզոր էր թագավորը և որքան ասպետական հետևորդներ ուներ նա:

Խաղակիցներին իրավունք էր վերապահվում հարվածել հակառակորդին, բայց, դարերով մշակված կանոնների համաձայն, խեղումներ չառաջացնել (Մխիթար Գոշի Դատաստանագրքում խաղերում դիտավորություն ցուցաբերողներին պատժելու հոդված է նախատեսվել)։ Երիտասարդական զինախաղերի (սուսերախաղեր, նիզակախաղեր, պարանախաղեր, ավելի ուշ՝ հրազենով նշանառություն և այլն) մեծ մասը կատարվում էր ձիավարությամբ։

Օգտագործվում էին նաև իսկական զենք ու զրահ (սուր, նետ ու աղեղ, հրազեն, սաղավարտ, վահան, դիմակալ, լանջապանակ և այլն)։

Զինախաղին, որպես ռազմական վարժությունների, պետական կարևոր նշանակություն էր տրվում։

Թագավորները և իշխանները խրախուսելու համար պարգևատրում էին երիտասարդներին։

Նաև կցանկանամ պատմել Հերալդի մասին:Այսինքը թագավորական ընտանիքի կամ ֆեոդալի արարողակարգի պետի։ Նրա պարտականություններից էր զինախաղերի և արարողությունների կազմակերպումը։ Միջին դարերում յուրաքանչյուր թագավորական ընտանիք ուներ իր զինանշանը, որոնք բնորոշում են իրենց ազնվական ընտանիքի առանձնահատկությունները և պետք է անկրկնելի լիներ։ Ասպետը կրում էր իր զինանշանը մարտի գնալիս և զինախաղերի ժամանակ, որով նրան հեշտությամբ ճանաչում էին։

Շատ մարդիկ սիրում էին զինախաղերի շքեղությունը՝ ասպետների զինանշաններով զարդարված վահանները, դրոշները և ձիերի պայծառ զարդանախշերով տապճակները: Երբ ասպետները փողոցներով անցնում էին և ընթանում դեպի զինախաղի վայր, անցորդները հեշտությամբ ճանաչում ին նրանց տարբերանշաններով և զինանշաններով:

Աղբյուրներ՝

Հայալեզու հղումներ՝

Զինախաղեր

Օտարալեզու հղումներ՝

Medival knight’s history

Tournaments, Jousts, and the Code of Chivalry

Հեղինակ՝ Սամվել Ավետիսյան