29.03.2024

Միջին դպրոց

«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր

Նապոլեոն Բոնապարտ (Այլընտրանքային պատմություն)

Նապոլեոն Բոնապարտը՝ Նապոլեոն Առաջինը, իր իտալական անունով Նապոլեոնե դի Բուօնապարտե, բայց սովորաբար նրան անվանում են Նապոլեոն, Ֆրանսիայի
գեներալ է որը ծնվել է 15 Օգոստոս 1769-թ Այաչչոյում, Կորսիկայում, կղզի որը դարձել է ֆրանցիական 1769 թվականին։
Նահատակվել է 5 Մայիս 1821-թ Սուրբ Հեղինեի կղզում 52 տարեկանում։ Նապոլեոն Բոնապարտը ծնվել էր հարուստ ընտանիքիում։Նա իր ծնողների՝ Շառլ Բոնապարտնի ու Լեթիցիա Ռամոլինոյի երկրորդ տղան էր։ Նա դպրոց է գնացել Ֆրանսիայի Օթին քաղաքում, ու Լուի 16-ի կողմից կրթաթոշակ է ստում ու 1779-թ մինջև 1784-թ Բրիենում ռազմական դպրոց է ընդունվում։

1793 թվականից մինջև 1800 թվական նա Ֆրանսիայի Հանրապետության գեներալն էր։ Բրյումերի 18-ին,
Նապոլեոնը հանրապետական կառավարությանը՝ Դիրեկտորիաին, տապանում է։
Բոնապարտը նշանակվում է Առաջին Հյուպատոս ու ստեղծում է քաղաքական ռեժիմ։1804 թվականին նա նշանակվում է Ֆրանսիացիների արքա ու ստանում Նապոլեոն առաջին անվանումը։
1810 թվականին նա Եվրոպայի վարպետ դարձավ Աուստերլիցի ճակատամարտի հաղթանակից հետո։
Նրա քաղաքականությունը հանդիպում է բազմազան
ընդդիմությունների, հատկապես՝ Իսպանիաում, Գերմանիաում, Ավստրիում ու նաև Միացյալ Թագավորությունում։

Ֆրանսիացիների ներխուժումը Ռուսաստան աղետ էր, որը նախանշեց Նապոլեոնյան բանակի վերջը։
Նա պետք է հրաժարվեր Գերմանիայից, Իսպանիայից ու Իտալիայից որից հետո, 1814 թվականին, պետք է Ֆրանսիային պաշտպաներ հարձակումներից։ Պարտված նա բանտարկվում է 1814 թվի ապրիլին Էլբայի կղզու վրա որտեղ նա 1815 թվի մարտին փաղչում է ու իր գործը շարունակում։ Նապոլեոնը 18 հունիսի 1815 թվակին, Վաթեռլոոյի ճակատամարտի պարտությունով, Բրիտանացիները նրան բանտարկում են Սուրբ Հեղինեի կղզում։
Նապոլեոնը փորձեց քաղաքապետ դառնալ, բայց դժբախտաբար չստացվեց, որովհետև ժողովուրդը նրան չէր սիրում ու այն պատճառով, վերադարձավ Կորսիկա։ 1793-թվի դեկտեմբերին հրետանիի շեֆ հարձարկվեց Թուլոնի վրա։ Իր հաջողությունը հավանեց Ռոբեսպիերի եղբայրը, որից հետո իրեն անվանեց Ֆրանսիայի հրետանու գեներալ Իտալիայում։ Լեռնագնացության ժամանակ, մի քանի Ռոբեսպիերացիներ մահացան, այդ
պատճառով ել 1794-թվականին նրան բանտարկուն են, բայց երբ
նրան ազատում են, նոր կառավարությունը իր դարձնում է անգործուն։ Նապոլեոնը սկսում է շփվել Պոլ Բարասի հետ, որը նոր հանրապետության ուժեղ մարդն էր։ Իր հաջողության պատճառով, ստանում է գնդապետի կոչում։ 1796 թվի մարտի 9-ին ամուսնանում  է Ժոզեֆին դը Բոհարնեի հետ, որը նախկինում ամուսնացած էր Բարասի հետ։ Այս ամուսնությունի պատճառով, Նապոլեոնը դառնում է Իտալական բանակի հրամանատարը։ Դրանից հետո, գնում է Հյուսիսային Իտալիա Ավստրիացիների հետ կռվելու համար։
Իտալական արշավանքի ընթացքում, 1796-թ մինչև 1797 թվականը, Բոնապարտը իր ռազմավարութունը է ցույց տալիս։ Նա կարողանում է վատ զինվորներով Ավստրիացիներին ու Պիեմոնտեցիներին հաղթել։ Ու Նապոլեոնը հարցակվում է Վիեննայի վրա, Ավստրիացիները պարտված հաշտություն են խնդրում։
Երբ Բոնապարտը վերադառնում է Իտալիա, ժողովուրդը իրեն ավելի շատ է սիրում։ Պետությունը Նապոլեոնի օգնության կարիգով, վախենում նրանից և ուզուն նրան Ֆրանսիայից հեռուացնել, առաջարկում են Եգիպտոսի դեմ ռազմական արշավախումբ, որպեսզի Բրիտանացիների ուղիղ կապը կտրեն դեպի Հնդկաստան։

1798-թվի ամռանը, Նապոլեոնը գրավեղ Մալթան ու Ալեքսանդրիան, մամլյուկներին բուրգերի ճակատամարտի ժամանակ։ Բայց 1798 թվի օգոստոսին ֆրանսիական նավատորմը գրեթե ամբողջությամբ ոչնչացվում է բրիտանական նավատորմի կողմից։ Առանց նավի, Ֆրանսիական բանակը մնում է Եգիպտոսում։1799 թվի փետրվարին, Նապոլեոնը գնում է Սիրիա Օսմանյան զորքերին դիմակայելու համար:

Աղբյուրներ՝

Թարգմանված է ֆրանսերենից և անգլերենից։
Napoléon 1er— https://fr.vikidia.org/wiki/Napol%C3%A9on_Ier
Encyclopédie de L’Agora— http://agora.qc.ca/dossiers/Napoleon_Bonaparte
Napoleon Biography— https://www.biography.com/people/napoleon-9420291