Листья осенью

Листья растений окрашены в зеленый цвет потому, что содержат хлорофилл — пигмент, который присутствует в растительных клетках. Пигментом называется любое вещество, поглощающее видимый свет. Хлорофилл поглощает солнечный свет и использует его энергию для синтеза питательных веществ. Осенью листья растений теряют свой яркий зеленый цвет Например, листья тополя становятся золотистыми, а у клена как бы вспыхивают красным цветом. В листьях начинаются какие-то химические превращения, то есть что-то происходит с хлорофиллом. С приходом осени растения готовятся к зиме. Питательные вещества медленно перемещаются из листьев в ветви, ствол, корень и запасаются там, на время суровых холодов. С наступлением весны растения используют запасенную энергию для выращивания новых зеленых листьев. Когда энергия запасенных питательных веществ исчерпывается, синтез хлорофилла прекращается. Оставшийся в листьях хлорофилл частично распадается, при этом образуются пигменты другого цвета. В листьях некоторых растений появляются желтые и оранжевые пигменты. Эти пигменты состоят большей частью из каротинов — веществ, которые окрашивают морковь в оранжевый цвет. Например, листья березы и орешника по мере распада хлорофилла становятся ярко-желтыми, листья некоторых других деревьев приобретают разнообразные оттенки красного цвета. Красный, темно-вишневый и пурпурный оттенки некоторых листьев обусловлены образованием пигмента антоцианина. Этот пигмент окрашивает редиску, красную капусту, розу и герань. Под воздействием осеннего холода в листьях начинаются химические реакции, превращающие хлорофилл в красно-желтые соединения. В отличие от каротинов и других желтых пигментов антоцианин вообще отсутствует в зеленых листьях. Он образуется в них только под воздействием холода. Цвет осенних листьев, как цвет волос у человека, обусловлен генетически у каждого вида растения. А вот будет ли этот цвет тусклым или ярким, зависит от погоды. Самые яркие, сочные цвета листьев бывают осенью, когда долго стоит холодная сухая и солнечная погода (при температуре от 0 до 7 градусов Цельсия усиливается образование антоцианина). Красивая расцветка листьев осенью бывает в таких местах, как штат Вермонт. А вот, например, в Великобритании, где климат дождливый и погода почти все время пасмурная, осенние листья чаще всего тускло-желтые или коричневые. Проходит осень, наступает зима. Вместе с листьями растения теряют и красочную расцветку. Листья прикрепляются к ветвям особыми черенками. С наступлением зимних холодов связь между клетками, из которых состоят черенки, распадается. После этого листья остаются связанными с веткой только тонкими сосудиками, по которым в листья поступают вода и питательные вещества. Легкое дуновение ветра или капля дождя могут разорвать эту эфемерную связь, и листья упадут на землю, добавив еще один цветной штрих к разноцветному толстому ковру из опавших листьев. Растения запасают питание к зиме, как бурундуки и белки, но накапливают его не в земле, а в ветвях, стволах и корнях Листья, в которые перестает поступать вода, высыхают, опадают с деревьев и подхваченные ветром долго кружат в воздухе, пока не улягутся на лесные тропинки, выстилая их хрустящей дорожкой. Желтая или красная окраска листьев может сохраняться несколько недель после того, как они опали. Но со временем соответствующие пигменты разрушаются. Единственное, что остается,— это танин (да- да, это именно он окрашивает чай)

Ինչո ՞ ւ  են աշնանը տերևները փոխում իրենց գույնը

Տերևները աշնանը

Բույսերի տերևները ներկված են կանաչ գույնով, քանի որ պարունակում են քլորոֆիլ — գունանյութեր, որն առկա է բույսերի բջիջներում. Գունանյութ է կոչվում ցանկացած նյութ, որն ընկալում է տեսանելի լույսը: Քլորոֆիլը կլանում է արևի լույս և այդ էներգիան օգտագործում է սնուցող նյութեր սինթեզելու համար:

Աշնանը բույսերի տերևները կորցնում են իրենց վառ կանաչ գույնը, օրինակ, բարդու տերևները  դառնում են ոսկեգույն, իսկ թխկենին կարծես թե բռնկվում է կարմիր գույնով: Տերևներում սկսվում է ինչ-որ քիմիական փոխակերպում, այսինքն ՝ ինչ-որ բան է տեղի ունենում քլորոֆիլում: Աշնան գալստյան հետ բույսերը պատրաստվում են ձմռանը: Սնուցող նյութերը կամաց-կամաց տերևներից տեղափոխվում են դեպի ճյուղերը, շիվերը,  արմատները եւ հավաքվում են այնտեղ, պատրաստվելով ծանր ցրտերին: Գարնան գալուն պես բույսերը հավաքած էներգիան օգտագործում են է նոր կանաչ տերևների աճի համար: Երբ հավաքված սնուցող նյութերի էներգիան սպառվում է, քլորոֆիլի սինթեզը դադարում է: Մնացած տերևների քլորոֆիլը մասամբ քայքայվում է, ընդ որում, առաջանում է այլ գույնի գունանյութեր: Որոշ բույսերի տերևներում հայտնվում են դեղին և նարնջագույն գունանյութեր: Այդ գունանյութերը մեծ մասամբ կազմված են  կարատիններից — նյութեր, որոնք գազարը ներկում են գազարգույն:  Օրինակ, կեչու և շագանակենու տերևները քլորոֆիլի պակասելու հետ դառնում են վառ դեղին, մի շարք այլ ծառերի տերևները ձեռք են բերում կարմիր գույնի տարբեր երանգներ: Որոշ տերևների կարմիր, մուգ բալի և մանուշակագույն երանգները  պայմանավորված է
անտոցիան  գունանյութի առկայությամբ: Այս գունանյութը գունավորում է  բողկը, կարմիր կաղամբը, վարդը և խորդենին: Աշնանային ցրտերիի ազդեցության տակ տերևներում սկսվում է քիմիական ռեակցիա, քլորոֆիլը վերածվում է կարմիրադեղնավուն  նյութի: Ի տարբերություն կարատինի եւ այլ դեղին գունանյութերի անտոցիանը ընդհանրապես բացակայում է կանաչ տերևներից: Այն ձևավորվում է միայն  ցուրտի ազդեցությունից: Աշնանային տերևների գույնը, ինչպես և մարդու մազերի գույնը, պայմանավորված է գենետիկորեն յուրաքանչյուր տեսակ բույսի համար: Իսկ թե այդ գույնը կլինի խամրած թե վառ, կախված է եղանակից:

Տերևների առավել վառ, հյութալի գույները լինում են աշնանը, երբ երկար ժամանակ սառը չոր ու արեւոտ եղանակը է(0-ից 7 ջերմաստիճանի դեպքում  ուժեղանում է անտոցիանի առաջացումը). Աշնանը գեղեցիկ գույներով տերևներ լինում են այն վայրերում, ինչպիսիք են Վերմոնտ նահանգը: Իսկ, օրինակ, մեծ Բրիտանիայում, որտեղ կլիման անձրևային է, եղանակը գրեթե միշտ ամպամած է՝ աշունային տերևները ավելի հաճախ խամրած դեղին են կամ շագանակագույն:

Աշունն անցնում է, գալիս է ձմեռը: Բույսերը և տերևները կորցնում են իրենց գունեղ երանգները: Տերևները կպչում են ճյուղերին հատուկ հատումներով: Ձմեռային ցրտերի գալուն պես բջիջների կապը, որոնցից կազմված են հատումները, քայքայվում են։ Դրանից հետո տերևները մնում է կապված ճյուղերին միայն բարակ անոթներով, որի միջոցով տերևները ջուր եւ սնուցող նյութեր են ստանում: Թեթև քամուց կամ անձրևի կաթիլից այդ նուրբ կապը կարող է խզվել, եւ տերևները կընկնեն գետնին, ավելացնելով ևս մեկ գունային երանգ թափված տերևների հաստ, գույնզգույն գորգին: Բույսերը պաշար են կուտակում ձմռան համար, ինչպես  սկյուռիկները, բայց կուտակում են ոչ թե հողում, այլ
ճյուղերում, շիվերում և արմատներում: Տերևները, որոնցում դադարում է ջուր սնուցվել, չորանում են, պոկվում ծառերից ե
ւ քամու հետ երկար պտտվում են օդում, քանի դեռ չեն հանգրվանել անտառային արահետում, վերածելով այն փափուկ ճանապարհի: Տերևների դեղին կամ կարմիր գույնը կարող է պահպանվել նրանց պոկվելուց հետո մի քանի շաբաթ: Բայց ժամանակի ընթացքում համապատասխան գունանյութերը քայքայվում են ։ Միակ բանը, որ մնում է, դա թանին է (այո — այո, հենց նա է գունավորում թեյը):